مقالات

خواص و مضرات مصرف کافئین در دوران بارداری چیست؟

خواص و مضرات مصرف کافئین در دوران بارداری چیست؟

خواص و مضرات مصرف کافئین در دوران بارداری چیست؟

خواص و مضرات مصرف کافئین

خواص و مضرات مصرف کافئین در دوران بارداری چیست؟

بسیاری از افراد عادت دارند بلافاصله بعد از بیدار شدن یک فنجان قهوه یا چای میل کنند یا روزهای گرم تابستانی خود را با یک بطری کولا سپری کنند، آن چه در همه این نوشیدنی ها مشترک است حضور کافئین در آن ها می باشد که به شیوه های مختلف روی افراد اثر می گذارد.

یکی از سوالاتی که اکثر خانم های باردار ممکن است با آن مواجه شده باشند این است که آیا کافئین موجود در این نوشیدنی ها ممکن است برای آن ها خطری به دنبال داشته باشد و آیا لازم است این ماده را از رژیم غذایی خود حذف کنند یا خیر؟

آیا خوردن کافئین در دوران بارداری مفید و بی خطر است؟

مصرف کافئین در بسیاری از افراد تاثیر خوبی روی سطح انرژی، تمرکز و حتی تسکین میگرن دارد، با این وجود بدن هر روز مقدار کم تا متوسط کافئین را تحمل می کند و مصرف بیش از حد آن به خصوص در دوران بارداری می تواند خطراتی برای زنان باردار و جنین به دنبال داشته باشد.

فواید کافئین برای دوران بارداری

به طور کلی کافئین فواید زیادی برای بدن دارد که از جمله آن ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • کافئین به افزایش سطح انرژی و تمرکز کمک می کند.
  • این ماده مغز و سیستم عصبی مرکزی را تحریک کرده و برای بیدار ماندن و هوشیاری ذهنی مفید است.
  • مصرف کافئین در کنار داروهای مسکن از جمله استامینوفن به درمان سر درد کمک می کند.
  • برخی نوشیدنی های کافئین دار مانند قهوه و چای حاوی آنتی اکسیدان ها هستند که از سلول های بدن در برابر آسیب ها و التهاب محافظت کرده و خطر ابتلا به بیماری های مزمن را کاهش می دهند.

میزان مجاز مصرف قهوه و کافئین در بارداری

زنان باردار می توانند روزانه حداکثر 200 میلی گرم کافئین مصرف کنند که کمتر از یک فنجان پر قهوه (یک و نیم فنجان قهوه فیلتر شده یا دو فنجان قهوه آماده) می باشد.

اگر باردار هستید در کل بهتر است از مصرف کافئین در این دوران اجتناب کنید اما به عقیده متخصصان، اگر علاقه زیادی به نوشیدنی های کافئین دار دارید مصرف آن در حد مجاز مشکلی ایجاد نمی کند

عوارض جانبی کافئین برای دوران بارداری

لازم به ذکر است بدن زنان باردار کافئین را بسیار کندتر از افراد عادی هضم می کند و دفع آن از بدن 1.5 تا 3.5 برابر بیشتر طول می کشد، به همین دلیل مصرف آن ممکن است با خطراتی همراه باشد.

برخی مضرات و خطرات احتمالی مصرف کافئین در دوران بارداری عبارتند از:

  • کافئین یک ماده محرک است که زیاده روی در مصرف آن می تواند فشار خون و ضربان قلب را افزایش داده و باعث اضطراب، بی خوابی و سایر مشکلات خواب شود.
  • این ماده دیورتیک است و دفعات ادرار را افزایش می دهد که با دفع بیش از حد مایعات بدن ممکن است به کم آبی منجر شود.
  • مصرف دائمی کافئین می تواند به اعتیاد منجر شود و قطع ناگهانی آن گاهی علائم ترک مانند آشفتگی، خستگی و سردرد ایجاد می کند.
  • کافئین می تواند از جفت عبور کرده و اندام های در حال رشد جنین که قادر به کنترل کافئین نیستند را تحت تاثیر قرار دهد.
  • این ماده باعث تحریک جنین شده و آن را برای مدت زمان بیشتر فعال نگه می دارد.
  • کافئین ضربان قلب جنین را تحت تاثیر قرار می دهد که می تواند به اختلالات خواب و ضربان قلب نا منظم منجر شود.
  • مصرف مداوم کافئین ممکن است باعث تجمع کافئین در بدن جنین شده و پس از تولد علائم ترک مانند استفراغ، عصبی شدن و تحریک پذیری در نوزاد ایجاد شود.
  • به نظر می رسد بین کافئین و سقط جنین یا تولد زود هنگام جنین مرده رابطه وجود داشته باشد، کافئین خطر از دست دادن جنین را افزایش داده و گفته شده خانم های بارداری که هر روز بیش از 200 میلی گرم کافئین مصرف می کنند بیشتر در معرض آن قرار دارند.
  • برخی منابع معتقدند کافئین احتمال زایمان زودرس را افزایش می دهد، اگرچه از نظر علمی ارتباطی بین مصرف متوسط کافئین و زایمان زودرس پیدا نشده است.
  • مصرف کافئین می تواند به کاهش رشد جنین و وزن کم او هنگام تولد منجر شود.
  • از دیگر عوارض جانبی کافئین می توان به سرگیجه، آشفتگی، درد شکمی و اسهال اشاره کرد.

توجه داشته باشید:

خانم های باردار و کسانی که قصد بارداری دارند باید مصرف کافئین روزانه خود را به 200 میلی گرم یا کمتر کاهش دهند. بسته به نوع و روش آماده سازی، این مقدار معادل 1 تا 2 فنجان (240 تا 580 میلی لیتر) قهوه یا حدود 2 تا 4 فنجان (240 تا 960 میلی لیتر) چای دم کرده در روز می باشد.

علاوه بر محدود کردن مصرف کافئین، باید به منبع آن نیز توجه داشته باشید. به عنوان مثال گفته شده از مصرف نوشیدنی های انرژی زا در دوران بارداری به طور کامل اجتناب شود. این نوشیدنی ها علاوه بر کافئین حاوی مقادیر زیادی قندهای افزودنی یا شیرین کننده های مصنوعی هستند که فاقد ارزش غذایی می باشد.

مواد غذایی حاوی کافئین کدامند؟

اکثر افراد تنها منبع کافئین را قهوه می دانند در حالی که در برنامه غذایی همه ما نوشیدنی ها و مواد غذایی جامد وجود دارند که مقادیری کافئین در خود گنجانده اند.

قهوه، چای ها، نوشیدنی های انرژی زا و سایر نوشیدنی ها حاوی مقادیر مختلف کافئین هستند. در ادامه لیستی از محتوای کافئین موجود در برخی نوشیدنی های رایج را قرار داده ایم:

  • قهوه: 60 تا 200 میلی گرم در هر 240 میلی لیتر
  • اسپرسو: 30 تا 50 میلی گرم در هر 30 میلی لیتر
  • چای ماته: 65 تا 130 میلی گرم در هر 240 میلی لیتر
  • نوشیدنی های انرژی زا: 50 تا 160 میلی گرم در هر 240 میلی لیتر
  • چای دم کشیده: 20 تا 120 میلی گرم در 240 میلی لیتر
  • نوشیدنی های بدون الکل: 30 تا 60 میلی گرم در هر 355 میلی لیتر
  • نوشیدنی کاکائویی: 3 تا 32 میلی گرم در هر 240 میلی لیتر
  • قهوه بدون کافئین: 2 تا 4 میلی گرم در هر 240 میلی لیتر

سطح کافئین موجود در این غذاها و نوشیدنی ها به عوامل زیر بستگی دارد:

  • برند محصول
  • روش تهیه
  • نوع دانه های قهوه یا برگ چای استفاده شده
  • روش سرو (مثلا قهوه اسپرسو، کاپوچینو، لاته و …)

توجه داشته باشید:

برخی داروهای تسکین دهنده درد به خصوص داروهای سرماخوردگی و آنفلوآنزا نیز برای اثرات آرام بخشی خود حاوی کافئین می باشند. توصیه می شود قبل از مصرف هر نوع دارو، ترکیبات موجود در آن را مطالعه کرده و از مصرف داروهای بدون نسخه تا حد امکان اجتناب کنید. همچنین حتما قبل از مصرف با پزشک مشورت کنید.

کافئین در برخی مواد غذایی جامد مانند شکلات تلخ و همچنین برخی مکمل های کاهش وزن یا مکمل های قبل از تمرینات ورزشی نیز وجود دارد.

جایگزین های بی خطر کافئین

از آن جا که مصرف مقادیر متوسط کافئین معمولا خطری برای خانم های باردار ندارند گاهی فقط کافیست یک فنجان بزرگ را با یک فنجان کوچک تر جایگزین کنید، اما اگر می خواهید مصرف قهوه سرشار از کافئین را کنار بگذارید می توانید سراغ گزینه های ایمن تر و کم کافئین تر بروید، از جمله:

  • چای سبز: چای سبز یا گیاهی کافئین کمی دارد و برای این منظور ایده آل می باشد.
  • قهوه آماده: بهتر است به جای قهوه فیلتر شده از قهوه آماده استفاده کنید. نصف قاشق چای خوری قهوه با شیر گزینه بهتری نسبت به قهوه فیلتر شده خواهد بود.
  • قهوه فاقد کافئین: مقدار کافئین موجود در قهوه بدون کافئین به طور قابل توجهی کاهش یافته و در دوران بارداری می توانید با خیال راحت از این نوشیدنی استفاده کنید.

علاوه بر موارد ذکر شده، می توانید گزینه های بدون کافئین زیر را امتحان کنید، اگر قطع مصرف کافئین برای شما دشوار است یکی از نوشیدنی های زیر را درست قبل از قهوه یا چای معمولی میل کنید تا به ترک عادت مصرف کافئین کمک کند:

  • لیموناد: این نوشیدنی طراوت بخش فاقد کافئین است، تشنگی را برطرف می کند و برای هضم غذا، سلامت قلب و پوست بسیار مفید می باشد.
  • آب نارگیل: این نوشیدنی به تعادل PH کمک کرده، هضم غذا را بهبود می بخشد، به افزایش ایمنی کمک می کند و انرژی زیادی به بدن می دهد.
  • ماست، دوغ یا لاسی (نوشیدنی هندی): از مواد غذایی مورد نیاز برای دوران بارداری که به بازیابی سیستم بدن به خصوص در تابستان کمک می کنند.
  • آب تخم گشنیز: از نوشیدنی های مفید و سرشار از آهن، پتاسیم، کلسیم، اسید فولیک، منیزیم و ویتامین های A، C و K می باشد.

سوالات رایج درباره کافئین

آیا نوشیدن قهوه بدون کافئین در بارداری بی خطر است؟

شما می توانید در دوران بارداری قهوه بدون کافئین بنوشید زیرا حاوی مقدار بسیار کم کافئین می باشد، با این حال باید مراقب منابع کافئین دار دیگر مانند شکلات، چای و نوشیدنی ها باشید که مقدار مصرف روزانه کافئین از حد مجاز تجاوز نکند.

آیا نوشیدن قهوه بستنی در بارداری بی خطر است؟

بله! نوشیدن قهوه بستنی در حد متوسط بی خطر است اما نباید مقدار مصرف آن باعث افزایش بیش از حد مصرف کافئین کل در روز شود.

آیا می توان در اوایل بارداری قهوه نوشید؟

بله! دقت کنید مصرف شما نباید از 200 میلی گرم قهوه کافئین دار در روز تجاوز کند.

آیا نوشیدن قهوه روی نتیجه تست باردرای اثر می گذارد؟

نوشیدن قهوه به خودی خود تداخلی با تست بارداری ندارد اما نوشیدن قهوه یا سایر نوشیدنی های کافئین دار دفعات ادرار را افزایش داده و با رقیق کردن ادرار و کاهش هورمون HCG می تواند روی نتایج آزمایش تاثیر بگذارند.

آیا نوشیدن قهوه در سه ماه آخر بارداری خطرناک است؟

گفته شده مصرف قهوه در اواخر بارداری ممکن است اثر منفی روی وزن جنین بگذارد، در این مورد با پزشک خود مشورت کنید.

منبع : کوکا

دیدگاهتان را بنویسید