چه میزان افزایش وزن در بارداری سالم تلقی می‌شود؟
افزایش وزن در بارداری موضوع مهمی است که می‌تواند بر سلامت مادر و جنین اثرگذار باشد. در این مطلب به اهمیت اضافه وزن در دوران بارداری ، از تقویت رشد جنین گرفته تا ارائه راهکارهایی برای کاهش وزن بعد از زایمان، می‌پردازیم.
چه خوشمان بیاید و چه نه، اینکه مادر در دوران بارداری غذای جنین را تامین می‌کند مجوزی برای دوبرابر غذا خوردن او نیست. پس برای کنترل افزایش وزن در بارداری، کمک به سالم بودن نوزاد و آسان شدن کاهش وزن بعد از زایمان، عادات غذایی سالم را دنبال کنید.
راهنمای افزایش وزن در بارداری
درمورد افزایش وزن در این دوران نمی‌توان برای همه یک نسخه یکسان پیچید. افزایش وزن مناسب برای هر فرد به عوامل مختلف، ازجمله وزن فرد قبل از حاملگی و BMI او، بستگی دارد. سلامت مادر و جنین نیز در این زمینه نقش دارد. برای تعیین مناسب‌ترین روش، با متخصص صحبت کنید.
می‌توانید توصیه‌های کلی زیر را در نظر بگیرید:
| میزان افزایش وزن پیشنهادی | وزن قبل از بارداری |
| منبع: موسسه پزشکی و انجمن تحقیق ملی | |
| ۲۸ تا ۴۰ پوند (تقریبا ۱۳ تا ۱۸ کیلوگرم) | وزن پایین (BMI زیر ۱۸.۵) |
| ۲۵ تا ۳۵ پوند (تقریبا ۱۱ تا ۱۶ کیلوگرم) | وزن طبیعی (BMI 18.5 تا ۲۴.۹) |
| ۱۵ تا ۲۵ پوند (تقریبا ۷ تا ۱۱ کیلوگرم) | اضافه وزن (BMI 25 تا ۲۹.۹) |
| ۱۱ تا ۲۰ پوند (تقریبا ۵ تا ۹ کیلوگرم) | چاقی (BMI 30 یا بیشتر) |
اگر دو یا چند قلو باردار هستید
اگر دو یا چندقلو باردار باشید، احتمالا لازم است بیشتر افزایش وزن پیدا کنید. باز هم برای تعیین مناسب‌ترین روش با متخصص مشورت کنید.
اگر چندقلو باردار هستید، می‌توانید نکات زیر را مد نظر قرار دهید:
| میزان افزایش وزن پیشنهادی | وزن قبل از بارداری |
| منبع: موسسه پزشکی و انجمن تحقیق ملی | |
| ۳۷ تا ۵۴ پوند (تقریبا ۱۷ تا ۲۵ کیلوگرم) | وزن طبیعی (BMI 18.5 تا ۲۴.۹) |
| ۳۱ تا ۵۰ پوند (تقریبا ۱۴ تا ۲۳ کیلوگرم) | اضافه وزن (BMI 25 تا ۲۹.۹) |
| ۲۵ تا ۴۲ پوند (تقریبا ۱۱ تا ۱۹ کیلوگرم) | چاقی (BMI 30 یا بیشتر) |
اگر اضافه وزن دارید
اگر قبل از حاملگی اضافه وزن داشته باشید، خطر بروز انواع مشکلات (ازجمله دیابت بارداری ، اختلالات فشار خون بالا مثل پره‌اکلامپسی و نیاز به سزارین) بیشتر می‌شود.
پس برای تعیین بهترین روش و کنترل وزن در این دوران می‌بایست با متخصص مشورت کنید.
اگر وزنتان کم است
اگر قبل از حاملگی وزنتان پایین باشد، لازم است در دوران بارداری وزنتان به میزان معقول برسد. بدون افزایش وزن، ممکن است نوزاد کوچکتر از حالت طبیعی به دنیا بیاید.
اگر افزایش وزن در بارداری بیشتر از حد طبیعی باشد
افزایش وزن بی‌رویه در دوران حاملگی خطر بروز مشکلاتی مانند درشت بودن غیر طبیعی نوزاد را به دنبال دارد. همچنین مادر در معرض خطر ابتلا به دیابت بارداری، فشار خون بالا، به تأخیر افتادن درد زایمان و نیاز به سزارین و زایمان قبل از موعد قرار می‌گیرد. افزایش وزن بی‌رویه در این دوران، خطر چاقی بعد از زایمان را نیز به دنبال دارد و خطر تشکیل لخته خون در قاعدگی پس از زایمان را بالا می‌برد.
دلیل افزایش وزن حاصل از بارداری چیست؟
ممکن است نوزاد حدود ۳ تا ۳.۶ کیلوگرم وزن داشته باشد. وزن نوزاد فقط یکی از دلایل افزایش وزن در بارداری است. بقیه اضافه وزن مربوط به چیست؟ در ادامه به چند نمونه اشاره می‌کنیم:
- بزرگ شدن پستان‌ها: ۰.۵ تا ۱.۴ کیلوگرم
- بزرگ شدن رحم: تقریبا ۰.۹ کیلوگرم
- جفت: تقریبا ۰.۷ کیلوگرم
- مایع آمنیوتیک: تقریبا ۰.۹ کیلوگرم
- افزایش حجم خون: تقریبا ۱.۴ تا ۱.۸ کیلوگرم
- افزایش حجم مایعات: تقریبا ۰.۹ تا ۱.۴ کیلوگرم
- ذخایر چربی: تقریبا ۲.۷ تا ۳.۶ کیلوگرم
بالا بردن وزن
اکثر زنان طی سه ماه اول به افزایش وزن زیاد نیاز ندارند؛ اگر در آغاز وزنتان سالم و طبیعی باشد، لازم است طی چند ماه اول حاملگی حدود۰.۵ تا ۱.۸ کیلوگرم)اضافه وزن داشته باشید. می‌توانید با مصرف رژیم غذایی سالم این کار را انجام دهید. به کالری اضافه احتیاج نیست.
افزایش وزن منظم در سه ماه دوم و سوم اهمیت بیشتری دارد (به‌خصوص اگر در آغاز وزنتان طبیعی یا کمتر از حد عادی باشد). مطابق راهنما، تا روز زایمان هفته‌ای ۰.۵ کیلوگرم اضافه وزن خواهید داشت. اضافه کردن ۳۰۰ کالری بیشتر در روز (نصف ساندویچ و یک لیوان شیر کم‌چرب) برای رسیدن به این هدف کافی است. طبق راهنما، زنانی که اضافه وزن دارند یا شاخص توده بدنی‌شان بالای ۳۰ است، باید در سه ماه دوم و سوم هفته‌ای ۰.۲ کیلوگرم اضافه کنند. سعی کنید یک لیوان شیر کم‌چرب یا ۲۸ گرم پنیر و یک وعده میوه‌جات تازه به رژیم غذایی خود اضافه کنید.
منبع: mayoclinic